Αφιερώματα

Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι

Τάκης Μουσαφίρης! Ποιος άλλος...

Γράφει ο Κώστας Προβατάς

Όταν ήρθε η ώρα να τιτλοφορηθεί ο τελευταίος δίσκος του αείμνηστου Στράτου Διονυσίου το 1990, δεν υπήρξε διαφωνία ούτε καθυστέρηση. Ο τίτλος «Ποιος άλλος» έμελλε να αποδειχθεί τότε μοιραίος, αφού την ίδια χρονιά έφυγε από τη ζωή ο μεγάλος λαϊκός βάρδος. Κι όχι μόνο την ίδια χρονιά, αλλά την επόμενη μέρα που πρόλαβε να ηχογραφήσει 9 από τα τραγούδια αυτού του περίφημου τελευταίου άλμπουμ.

Ο τίτλος δόθηκε από τον Στράτο Διονυσίου αλλά και τον Τάκη Μουσαφίρη που είχε υπογράψει τη μουσική και τους στίχους του άλμπουμ. Η παραγωγή της MINOS ήταν απλά σύμφωνη και καταχαρούμενη, βλέποντας ακόμα μια επιτυχία, που έφερνε τη σφραγίδα του δημιουργού των επιτυχιών μέσω των συνθημάτων, μέσω της ατάκας, μέσω των τίτλων που δεν μπορεί να ξεχάσει κανείς ακροατής ή θαυμαστής. «Ποιος άλλος» λοιπόν, για τον τραγουδιστή του λαού τότε, τον σπουδαίο Στράτο (ένας είναι) αλλά και τον μοναδικό δημιουργό και συνοδοιπόρο του στα μουσικά χρυσάφια και στις vinyl πλατίνες, τον αείμνηστο πλέον Τάκη Μουσαφίρη.

Αν κάποιος επεδίωκε να αντιληφθεί το μέγεθος της δημιουργικότητας, πέρα από την ικανότητα που είχε ο Μουσαφίρης, θα καταλάβαινε ότι αυτόματα είχε να κάνει με μια σχολή στο λαϊκό τραγούδι που αφορούσε στα τραγούδια με τίτλους σήμα κατατεθέν. Διότι μόνο έτσι μπορεί να χαρακτηριστούν τραγούδια - μύθοι, ύμνοι και σιγοσφυρίγματα από πλήθος φανατικών θαυμαστών, διαχρονικά αποτυπώματα που σήμερα είναι ατάκες ζωής από αρκετό κόσμο, φράσεις σφραγίδες θα έλεγε κανείς.

Δε λες εύκολα «Πήγαινε με όπου θέλεις ταξιτζή…», όμως αυτός ο ρυθμός πια στο μυαλό του καθενός, του δίνει τις λέξεις ετοιμάζοντας μια φυγή με παράπονο και οργή, αναδεικνύοντας εσωτερικά συναισθήματα μοναδικά. Δεν θα συλλάβει κανείς εύκολα έναν διάλογο που το παράπονο του ενός, εκτιμάται από τον άλλον αδιάφορα στη φράση «καλά, καλά…». Αυτό που θα πει ίσως, κάποιος όταν έχει βαρεθεί τον σύντροφό του. Καταλήγοντας ότι μόνο ένας «Χιονάνθρωπος» μπορεί να είναι τόσο απόμακρος. Το «Εγώ να δεις» έρχεται να γίνει απάντηση σύμβολο σε διαλόγους και να δώσει την έμφαση στην αγάπη και στα τρυφερά λόγια, τόσο απλά. Και τόσο απλά παίρνει ένα «Έτσι ε;» και το κάνει φράση-σύνθημα, κάποτε αστείο και πονηρό και κάποτε οργισμένο. Όπως μοναδικά έβαλε στα χείλη όλων μας το «Μυστικέ μου έρωτα», που ανέδειξε το αιώνιο κρυφό πάθος, αλλά και την αγχωτική κραυγή του «Μια ζωή ήμουν το καλό παιδί».

Δεν σημειώνω ερμηνευτές γιατί είναι όλοι, όλοι όσοι έχουν περάσει από το λαϊκό τραγούδι και πολλοί που στα χέρια του Τάκη Μουσαφίρη αναδείχθηκαν. Όπως είναι άτοπο να συνεχίσουμε να καταγράφουμε τίτλους τραγουδιών, κάποιοι θα πουν « πω πω κι αυτό το έχει γράψει…;». Κι αυτό κι άλλα πολλά θα τονίσω. Ο Πάνος Γεραμάνης είχε πει για εκείνον:

«Έχει συνολική άποψη για το τραγούδι πώς θα το γράψει και πώς θα το δώσει στον ερμηνευτή. Ακολουθεί έναν μεγάλο λαϊκό δρόμο που ακολούθησαν ο Γιώργος Μητσάκης και ο Άκης Πάνου».

Έχει ενδιαφέρον να συμπληρώσουμε σε αυτά τα λόγια, συνεργασίες τύπου Μάνου Ελευθερίου για τη φωνή της Στανίση, του Σαλαμπάση, του Βελή, δείγμα του πόσο τον εμπιστεύτηκε ο σπουδαίος ποιητής μας, επιλέγοντας για τα λόγια του τους ερμηνευτές.

Ο Τάκης Μουσαφίρης έφυγε από τη ζωή γεμάτος από μουσική, ολοκληρωμένος μέσα από τους στίχους του και ό, τι βιωματικό του έδινε ερέθισμα να γράψει, να βρει τον κατάλληλο ερμηνευτή και να δώσει κατευθύνσεις. Να αποδώσει φόρο τιμής μέσα από τα τραγούδια του σε παλιούς μεγάλους, στο Μάρκο Βαμβακάρη, στον Παπαϊωάννου και τον Χιώτη, να μην ξεχάσει τον σπουδαίο χορευτή -αλλά κυρίως φίλο του- Δημήτρη Παπάζογλου και να του αφιερώσει τιμώντας τον το «Απόψε λείπει ο χορευτής». Μεγάλη στιγμή και μνημείο το τραγούδι «Μάνα μου», που έχει χαρακτηριστεί μοναδικός ο στίχος «… δεν βρίσκω τι να πω, δεν βρίσκω τι να πω…». Εκεί που τελειώνουν τα λόγια και αρχίζουν τα βιώματα, το συναίσθημα κι η ανθρωπιά… Σπουδαίος άνθρωπος, πολύ άνθρωπος, πάντα με ένα τσιγάρο και μια πένα. Ο Δημήτρης Μητροπάνος είχε πει για εκείνον:

«Δεν τον άγγιξαν οι επιτυχίες. Με τη ψυχούλα του μίλαγε. Με τη ψυχούλα του μιλάει».

    Μοιραστείτε το άρθρο:

    Σχολιάστε

    ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

    Η πορεία του Ζακ Μπρελ, όπως την αφηγήθηκε η σύζυγός του, Μις, στο Μάρκο Δαμασιώτη

    Η σύζυγος του Ζακ Μπρελ, Μις, μίλησε το 2003 με τον συνεργάτη μας και επίσημο βιογράφο του Μπρελ στην Ελλάδα,...

    Συνέχεια

    Το ποίημα του Πάνου Μπούσαλη για το Σταύρο Ξαρχάκο

    Ο τραγουδοποιός και ερμηνευτής, Πάνος Μπούσαλης, έχοντας συνεργαστεί και πάνω απ' όλα θαυμάσει το Σταύρο...

    Συνέχεια

    Ο Νότης Μαυρουδής γράφει για τον Λαυρέντη Μαχαιρίτσα

    Ο συνθέτης και κιθαριστής Νότης Μαυρουδής γράφει για τον ξαφνικό θάνατο του Λαυρέντη Μαχαιρίτσα στην προσωπική...

    Συνέχεια

    Η «Πρώτη Ακρόαση» ON AIR- Συντονιζόμαστε στο Δεύτερο

    Γράφει η Μίνα Μαύρου Από σήμερα Δευτέρα 15 μέχρι την Κυριακή 21 Ιουλίου θα...

    Συνέχεια

    Νίκος Πλατύραχος:«Ό,τι δεν πέτυχαν τα ξερονήσια και οι εκτελέσεις το πέτυχε η δεκαετία του '80 με την απλή εξαγορά»

    (ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ- ΑΦΙΕΡΩΜΑ) Γράφει η Αρετή Κοκκίνου Οι μουσικές του Νίκου Πλατύραχου...

    Συνέχεια

    Εισαγωγή στην ποίηση του Κώστα Βάρναλη

    (To κείμενο που ακολουθεί διαβάστηκε στο Τρίτο Πρόγραμμα από τον στιχουργό Κώστα Φασουλά και είναι βασισμένο στη μελέτη του Γιώργου Πετρόπουλου...

    Συνέχεια

    Η διαχρονική ερμηνεία της Αργυρώς Καπαρού εν έτει 2018

    Γράφει η Μίνα Μαύρου Το τελείωμα κάθε μουσικής χρονιάς, λίγο πριν αρχίσουν οι καθιερωμένες καλοκαιρινές περιοδείες...

    Συνέχεια

    Λίνος Κόκοτος: «Ό,τι αντέχει στο χρόνο δεν χάνεται!»

    (ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ-ΑΦΙΕΡΩΜΑ) Γράφει η Μίνα Μαύρου «...

    Συνέχεια

    H Συμφωνική Ορχήστρα Νέων Ελλάδος

    Το 2011 δημιουργήθηκε η Συμφωνική Ορχήστρα Νέων Ελλάδος (ΣΟΝΕ) με έδρα την Θεσσαλονίκη, από τον τότε 18χρονο...

    Συνέχεια

    Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης με 4 σύγχρονους εκφραστές της

    Επισήμως, το 1999 η 21η Μαρτίου θεσμοθετήθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα της Ποίησης! Το «Μουσικόγραμμα»...

    Συνέχεια