Συνεντεύξεις

Ρωτάμε, απαντάνε!

Δαμιανός Πάντας: «Στηρίζοντας τον Πολιτισμό μας, βάζουμε λιθαράκι για ένα καλύτερο μέλλον»

Γράφει η Αρετή Κοκκίνου

Για τον συνθέτη Δαμιανό Πάντα είχα ακούσει τα καλύτερα ήδη από συναδέλφους μουσικούς, κοινούς μας συνεργάτες. Άρχισα να γνωρίζω τη δουλειά του σε μια βραδιά στον Ιανό, όπου ο Θανάσης Συλιβός και ο “Μετρονόμος” παρουσίασε 4 συνθέτες σε μία μοναδική, εξαιρετικού ενδιαφέροντος βραδιά. Τότε είχε κυκλοφορήσει ο πρώτος δίσκος «Της ημέρας τα σκοτάδια» του 2014, με ερμηνευτή το Βασίλη Γισδάκη.

Και ξαφνικά, μαζί με την είδηση της παρουσίασης του δεύτερου δίσκου «Στα λόγια η ψυχή», με την Ερωφίλη (Τρίτη 13 Νοέμβρη στη “Σφίγγα”) ακούω (και ξανακούω) το θαυμάσιο "Πιόνι", σε στίχους Δημήτρη Αναγνωστόπουλου και την Ερωφίλη σε μεγάλες φόρμες.
Το ενδιαφέρον μου έγινε ακόμα μεγαλύτερο, διαβάζοντας ότι ο Δαμιανός Πάντας είναι ένας ολοκληρωμένος συνθέτης με σημαντικές σπουδές και ευρύτερο συνθετικό έργο. Μετά από όλα αυτά το να του ζητήσω μια συνέντευξη ήταν θέμα χρόνου και… έμπνευσης. Και η συζήτησή μας, όπως θα διαπιστώσετε παρακάτω, άκρως ουσιαστική.

Από «Της ημέρας τα σκοτάδια» του 2014, με ερμηνευτή το Βασίλη Γισδάκη, στη φετινή δουλειά σου «Στα λόγια η ψυχή» με την Ερωφίλη. Τι κοινές συνισταμένες έχουν οι δύο σου αυτές δουλειές και τι νέο νιώθεις ότι έχεις εκφράσει με τον δεύτερο δίσκο σου, Δαμιανέ;

Όταν κυκλοφόρησαν «Της ημέρας τα σκοτάδια» το 2014, ήθελα να αποτυπώσω τα συναισθήματα και την ψυχολογία ενός άντρα απέναντι στους ανθρώπους και την εποχή του. Πιστεύω πως σε μεγάλο βαθμό αυτά τα τραγούδια βρήκαν την θέση τους στη συνείδηση του κόσμου. Ο κύκλος τραγουδιών «Στα λόγια η ψυχή» είναι η φυσική συνέχεια του πρώτου άλμπουμ, αυτή την φορά μέσα από την γυναικεία ματιά και ψυχοσύνθεση. Με ενδιέφερε πολύ να εξερευνήσω μέσα από αυτόν τον κύκλο τραγουδιών τη γυναίκα του σήμερα. Τη γυναίκα που ερωτεύεται, βουτάει βαθειά στην ψυχή της, αντιμετωπίζει τη μοναξιά, επαναστατεί, ώσπου να βρει μέσα από αυτή την διαδρομή την προσωπική και ατομική της ελευθερία.

Και οι δύο προαναφερθέντες δίσκοι σου είναι δουλειές με έναν ερμηνευτή (με εξαίρεση της συμμετοχής της Ρίτας Αντωνοπούλου στον πρώτο). Είναι επιλογή σου αυτό, σε μια εποχή που υπάρχει η τάση οι δημιουργοί να χρησιμοποιούν διάφορες φωνές σε κάθε δίσκο ή προέκυψε τυχαία;

Είναι επιλογή μου. Κάθε κύκλος τραγουδιών που έχω συνθέσει μέχρι σήμερα, είναι ένα ψηφιδωτό που, όταν ενώσεις τα κομμάτια του, βλέπεις μια μεγάλη εικόνα. Στο θεματικό πλαίσιο που τοποθετώ ένα άλμπουμ, το κύριο πρόσωπο είναι πάντα ένα! Ο ίδιος άνθρωπος, όπου κάθε τραγούδι εστιάζει στις διαφορετικές πλευρές του, βιώματα και συναισθήματα. Όλοι οι άνθρωποι έχουμε διαφορετικές πλευρές, αντιφάσεις, ακόμα και στη διάρκεια της ίδιας ημέρας. Είναι μεγάλη πρόκληση για έναν δημιουργό να επιχειρήσει να ανιχνεύσει την ανθρώπινη φύση. Αυτός πιστεύω πως είναι και ο αυτόκλητος ρόλος της τέχνης, να μας βοηθάει να βλέπουμε εκεί που δεν μπορούμε μόνοι μας να δούμε.

Από εκεί και πέρα όμως, φυσικά στο μέλλον μπορεί να δημιουργηθεί ένα δίσκος με διαφορετικές φωνές, εάν και εφόσον εξυπηρετεί ένα συγκεκριμένο πλαίσιο, μια διαφορετική θεματολογία.

Στο βιογραφικό σου διαβάζουμε ότι κατέχεις “Δίπλωμα Σύνθεσης από τις τάξεις των Θεόδωρου Αντωνίου, Μπάμπη Κανά και Νίκου Παναγιωτάκη και το Δίπλωμα Διεύθυνσης Ορχηστρας DipLCM από το London College of Music”. Μίλησέ μας για το μουσικό έργο σου πέραν των τραγουδιών.

Τι να σου πρωτοπώ…Θα προσπαθήσω να είμαι σύντομος – δεν μού αρέσει καθόλου να περιαυτολογώ. Όταν πήρα το δίπλωμα της Φούγκας, πρέπει να ήμουν 23 ετών. Θυμάμαι υπηρετούσα στο στρατό και παράλληλα σπούδαζα μουσική, για να μην χάσω χρόνο. Όταν τελείωσα την Φούγκα, ήθελα να εμβαθύνω και άλλο στη μουσική. Τρώγοντας, έρχεται η όρεξη που λένε.

Ξεκίνησα λοιπόν μαθήματα σύνθεσης με τον μεγάλο δάσκαλο και μουσουργό Θόδωρο Αντωνίου. Στην πρώτη μας συνάντηση, μού ζήτησε να του δείξω τα προηγούμενα πτυχία μου. Όταν του τα έδειξα, τα βάζει στην άκρη και μού λέει: «Ήρθε η ώρα να ξεχάσεις όσα έμαθες στην μουσική μέχρι τώρα. Δεν υπάρχουν πια κανόνες σε τίποτα». Υποθέτω φαντάζεσαι πώς ένιωσα.

Περνώντας τα χρόνια όμως, συνειδητοποίησα πόσο δίκιο είχε. Δεν μπορείς απλώς να σπάσεις τους κανόνες. Πρέπει πρώτα να τους γνωρίσεις εις βάθος και μόνο μετά, να αρχίσεις σταδιακά να τους υπερβαίνεις. Αυτή η διαδικασία απαιτεί εξαντλητική προσπάθεια, διαρκή μελέτη και πλήρη αφοσίωση.

Μετά ήρθε και η Διεύθυνση Ορχήστρας στο London College of Music. Όπως καταλαβαίνεις, όλα αυτά τα χρόνια έχει δημιουργηθεί ένα μεγάλο έργο κλασσικής μουσικής, από Κοντσέρτα και Συμφωνίες μέχρι συμφωνικές μελοποιήσεις ποιημάτων, τα οποία κάποια στιγμή θα ήθελα να παρουσιάσω. Πάνω από όλα όμως, είμαι ευγνώμων για όλα όσα έμαθα τόσα χρόνια και πιο πολύ για όλα όσα μέχρι σήμερα εξακολουθώ να ανακαλύπτω, ερευνώντας την μουσική και μέσα από εκείνην να ανακαλύπτω καλύτερα τον εαυτό μου.

Και μία προβοκατόρικη ερώτηση... Θα άφηνες την Ελλάδα, για να συνεχίσεις τη μουσική σου καριέρα στο εξωτερικό;

Είναι συνειδητή μου απόφαση. Δεν σού κρύβω πως μού έχουν γίνει προτάσεις για το εξωτερικό. Δεν θέλω όμως! Ποτέ δεν ήμουν ο άνθρωπος που, όταν το καράβι βουλιάζει, το πρώτο πράγμα που θα κάνει θα είναι να ψάξει για σωσίβιο. Ζούμε ιστορικά σε μια δύσκολη περίοδο, στην Ελλάδα της κρίσης και των τριών μνημονίων. Βλέπω γύρω μου απόγνωση στα μάτια των ανθρώπων. Εάν μπορέσουμε μέσα από την μουσική – και γενικότερα μέσα από όλες τις τέχνες – να κάνουμε λίγο πιο όμορφη τη ζωή τη δική μας και του διπλανού μας, εάν στηρίξουμε τον πολιτισμό της χώρας μας, ίσως βάλουμε όλοι μας ένα μικρό λιθαράκι για ένα καλύτερο μέλλον. Αυτή είναι η εποχή που ζούμε και αυτός είναι ο αγώνας που θα δώσουμε…

Πώς προέκυψε η γνωριμία και η συνεργασία σας με την Ερωφίλη; Τα τραγούδια γράφτηκαν εξαρχής για εκείνη ή το υλικό προϋπήρχε, αναζητώντας τον κατάλληλο ερμηνευτή;

Με την Ερωφίλη γνωριζόμαστε εδώ και χρόνια. Πάντα έτρεφα μεγάλη εκτίμηση στο πρόσωπό της, όχι μόνο για τη φωνή και το ταλέντο της αλλά και για την πορεία και το ήθος της. Ήταν δύσκολο να συγχρονιστούμε, για να πραγματοποιηθεί ο δίσκος, καθώς είναι και η ίδια εξαιρετικά δημιουργική και πολυάσχολη.

Τελικά τα καταφέραμε και είμαι πολύ χαρούμενος γι' αυτό. Νιώθω επίσης πολύ τυχερός, διότι και στον πρώτο δισκο με τον Βασίλη Γισδάκη και στον δεύτερο με την Ερωφίλη, είχα δίπλα μου ερμηνευτές που εκτιμώ και πιστεύω πάρα πολύ. Η Ερωφίλη είναι μια ερμηνεύτρια με μεγάλες δυνατότητες όσον αφορά στο πώς μπορεί να χειριστεί τη φωνή της. Έχει μια θαυμαστή αίσθηση του ελέγχου καθώς και του μέτρου στη φωνή της. Πιστεύω πως βρίσκεται στην πιο ώριμη ερμηνευτικά εποχή της καριέρας της.

Στο άλλο σκέλος της ερώτησης, το υλικό πάντα προϋπάρχει. Δεν γράφω για συγκεκριμένες φωνές στο μυαλό μου, καθώς μού είναι δημιουργικά εξαιρετικά περιοριστικό. Σε αυτό το άλμπουμ όμως υπάρχει μια εξαίρεση. Είχαμε ήδη ξεκινήσει την δημιουργία του δίσκου, είχαμε επιλέξει το υλικό με την Ερωφίλη και θυμάμαι βρισκόμασταν σπίτι μου, πίνοντας καφέ μετά από την πρόβα μας. Πάνω στην συζήτηση, ξεκινήσαμε να μιλάμε για τη δημόσια αυτοκτονία, ως συμβολισμό και ως πολιτική πράξη αντίστασης και διαμαρτυρίας. Το βράδυ, έγραψα ένα τραγούδι πάνω στο θέμα που λίγες ώρες πριν συζητούσαμε και την άλλη μέρα της τηλεφώνησα, να της το πω. Μόλις άκουσε το τραγούδι, μού λέει: «Θέλω να το τραγουδήσω!». Έτσι, κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, προστέθηκε ένα επιπλέον τραγούδι στο άλμπουμ. Το τελευταίο κομμάτι του ψηφιδωτού που εξέφρασε άλλη μια πτυχή της Ερωφίλης και της σύγχρονης γυναίκας. Αυτό το τραγούδι είναι η «Καιόμενη βάτος».

Στο δελτίο Τύπου της παρουσίασης της δουλειάς, που θα λάβει χώρα στη Σφίγγα την Τρίτη 13 Νοεμβρίου, διαβάζουμε πως θα παρευρεθούμε: «σε μια βραδιά με φίλους, συνοδοιπόρους και όσους αναζητούν το νέο τραγούδι έξω από τα καθιερωμένα». Πιστεύεις ότι υπάρχει τάση για κάτι νέο, έξω από τα καθιερωμένα στην τραγουδοποιϊα αυτή την εποχή;

Υπάρχει η ανάγκη για κάτι νέο. Η ίδια η εποχή το επιτάσσει. Υπάρχουν πολλά όμορφα πράγματα που δημιουργούνται, νέοι άνθρωποι καταθέτουν καλλιτεχνικές – και εξαιρετικά ενδιαφέρουσες – νέες προτάσεις. Ο κόσμος διψάει για όμορφα τραγούδια. Αυτό που πρέπει να αλλάξει είναι να βρεθεί ο τρόπος τα νέα τραγούδια να φτάνουν στον κόσμο. Ο συνδετικός κρίκος μεταξύ της τέχνης και του κόσμου, δυστυχώς εξυπηρετεί μόνο τα καθιερωμένα.

Σε σχέση με την προηγούμενη ερώτηση, ο κόσμος είναι έτοιμος για νέα ακούσματα ή προτιμά τα παλιά, γνωστά και οικεία;

Ο κόσμος προτιμά μόνο το καλό τραγούδι. Είτε πρόκειται για παλιά και γνωστά τραγούδια, είτε για νέα και άγνωστα. Αρκεί να έχεις κάτι να πεις, κάτι να δώσεις. Λίγο ή πολύ. Επί της ουσίας, το τραγούδι είναι ένα κατά βάση λαϊκό είδος. Με την έννοια πως απευθύνεται σε όλο τον κόσμο και όχι μόνο σε δέκα ανθρώπους. Η μελωδία πρέπει να μπορεί να τραγουδηθεί, ο στίχος να μπορεί να μπει στο στόμα των ανθρώπων, σαν να πρόκειται για δικά τους λόγια.

Μπορείς ως δημιουργός να προσφέρεις κάτι όμορφο, πηγαίο και ειλικρινών προθέσεων, χωρίς να υποτιμήσεις τη νοημοσύνη του κόσμου; Αυτό, ενστικτωδώς, ο ακροατής μπορεί να το αντιληφθεί. Και εν τέλει, να το εκτιμήσει.

Ποιοι μουσικοί θα συμμετέχουν στην παρουσίαση της συλλογής τραγουδιών «Στα λόγια η ψυχή»; Πάντα ζητώ λίγα λόγια για τους μουσικούς μας συνοδοιπόρους που αφήνουν και αυτοί το αποτύπωμά τους σε κάθε δουλειά...

Ευκαιρία λοιπόν, να αναφέρω όλους μας τους συνοδοιπόρους, ξεκινώντας από τους στιχουργούς των τραγουδιών του δίσκου, τον Δημήτρη Αναγνωστόπουλο, την Πόπη Μαγουλά-Γαϊτάνου, τον Ηλία Μάστορη και τον Αντώνη Παπακωνσταντινίδη. Την Τρίτη 13 Νοεμβρίου στις 9 η ώρα το βράδυ θα γίνει η επίσημη παρουσίαση του άλμπουμ στην μουσική σκηνή «Σφίγγα» και θα παιχτούν ζωντανά όλα τα τραγούδια του δίσκου από οκταμελή ορχήστρα. Στην ηλεκτρική και ακουστική κιθάρα θα είναι μαζί μας ο αγαπημένος Κώστας Παρίσσης, ο οποίος υπογράφει και την ενορχήστρωση του δίσκου, στο ακορντεόν ο Ντίνος Χατζηϊορδάνου, στο τσέλο ο Σταύρος Παργινός, στο βιολί ο Βασίλης Ραψανιώτης, στην ακουστική κιθάρα και το μπουζούκι ο Μιχάλης Ατσάλης, στα τύμπανα ο Μανώλης Τόμπρος, στο μπάσο ο Πέτρος Βασιλειάδης και στο πιάνο θα παίξω ο ίδιος. Στο τραγούδι φυσικά η Ερωφίλη. Εξαιρετικοί μουσικοί, αγαπημένοι άνθρωποι …

Και μετά τη «Σφίγγα» τι; Μίλησέ μας για τις επόμενες προγραμματισμένες εμφανίσεις σου και άλλα δημιουργικά σχέδια…

Σίγουρα θα ακολουθήσουν και άλλες συναυλίες στην Αθήνα και την υπόλοιπη Ελλάδα. Όταν έρθει η στιγμή, θα ανακοινωθούν οι ημερομηνίες. Τώρα, όλοι ανυπομονούμε για την παρουσίαση του δίσκου «Στα λόγια η ψυχή» στη «Σφίγγα». Τα μελλοντικά δημιουργικά σχέδια έπονται. Κάθε πράγμα στην ώρα του. Να είμαστε όλοι καλά και υγιείς πάνω από όλα!

    ΟΛΕΣ ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

    Δαμιανός Πάντας: «Στηρίζοντας τον Πολιτισμό μας, βάζουμε λιθαράκι για ένα καλύτερο μέλλον»
    Δαμιανός Πάντας: «Στηρίζοντας τον Πολιτισμό μας, βάζουμε λιθαράκι για ένα καλύτερο μέλλον»
    Δαμιανός Πάντας: «Στηρίζοντας τον Πολιτισμό μας, βάζουμε λιθαράκι για ένα καλύτερο μέλλον»
    Δαμιανός Πάντας: «Στηρίζοντας τον Πολιτισμό μας, βάζουμε λιθαράκι για ένα καλύτερο μέλλον»
    Δαμιανός Πάντας: «Στηρίζοντας τον Πολιτισμό μας, βάζουμε λιθαράκι για ένα καλύτερο μέλλον»
    Δαμιανός Πάντας: «Στηρίζοντας τον Πολιτισμό μας, βάζουμε λιθαράκι για ένα καλύτερο μέλλον»
    Μοιραστείτε το άρθρο:

    Σχολιάστε

    ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

    Στάθης Άννινος: «Ξεκίνησα από το μηδέν και αυτοσχεδίασα πάνω στην ταινία του Χίτσκοκ »

    Γράφει η Αρετή Κοκκίνου Ο Στάθης Άννινος είναι ένας καλλιτέχνης που εδώ και χρόνια πια δεν σταματάει...

    Συνέχεια

    Παναγιώτης Κελάνδριας: «Όποιος απλά μένει ικανοποιημένος από την προσπάθειά του, τότε θα μείνει στάσιμος»

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Είμαστε εδώ με τον Παναγιώτη Κελάνδρια, σε ένα υπέροχο μικρό καφέ...

    Συνέχεια

    Νίνα Παπαθανασοπούλου: «Στόχος μου είναι να κάνω την επιστημονική έρευνα προσβάσιμη για το ευρύ κοινό»

    Γράφει η Ιλένια Χρίστου «Μάρθα Γκράχαμ και Ελληνικοί μύθοι» …Μια...

    Συνέχεια

    Καλλιόπη Bέττα: «Μόνο αν δούμε την πολιτική και το τραγούδι ως προσφορά, θα φτιάξουμε έναν καλύτερο κόσμο»

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Είχα έναν προβληματισμό, καθώς σκεφτόμουν πώς να ξεκινήσω αυτήν τη συνέντευξη με την...

    Συνέχεια

    Γιάννος Aιόλου: «Η Τέχνη ειναι συμμετοχική. Με ενδιαφέρει το κοινό που με ανακαλύπτει με δική του αυτενέργεια»

    Γράφει η Ιλένια Χρίστου Όποιος ανακαλύπτει τη μουσική του πολυβραβευμένου συνθέτη Γιάννου Αιόλου...

    Συνέχεια

    Nικήτας Boστάνης: «Προσπαθώ να συνεχίσω τη λαϊκή μας μουσική όσο καλύτερα γίνεται»

    Γράφει η Αρετή Κοκκίνου Ο Νικήτας Βοστάνης ανήκει στη κατηγορία των αθόρυβων μεν, πολυγραφότατων...

    Συνέχεια

    Απόλλων Κουσκουμβεκάκης: «Το τάνγκο ταιριάζει με την ιδιοσυγκρασία του Έλληνα»

    Γράφει η Αρετή Κοκκίνου Ο Απόλλων Κουσκουμβεκάκης, σολίστ κιθάρας, μαέστρος και ενορχηστρωτής...

    Συνέχεια

    Tατιάνα Ζωγράφου: «Ο εκπαιδευτικός σήμερα πρέπει να βρει τον τρόπο να επικοινωνεί την αλήθεια»

    Γράφει η Αρετή Κοκκίνου Η Τατιάνα Ζωγράφου, εκπαιδευτικός και μουσικός, μετράει πολλά δημιουργικά...

    Συνέχεια

    Bαγγέλης Στεφανόπουλος: «O αυτοσχεδιασμός είναι προέκταση της συνθετικής ικανότητας κάθε μουσικού»

    Γράφει η Ιλένια Χρίστου Μια μυσταγωγική συναυλία αναμένουμε να ζήσουμε το Σάββατο 19 Νοεμβρίου στην...

    Συνέχεια

    Dr. Θανάσης Δρίτσας – Συνταγογραφώντας με νότες

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς «Η ιατρική δεν είναι μόνον συνταγογράφηση φαρμάκων...

    Συνέχεια