Σε άσπρο-μαύρο

Οι παλιές αγάπες δεν ξεχνιούνται

Koυβεντιάζοντας με την εξόριστη Μελίνα στο Παρίσι

Γράφει ο Γιάννης Φλέσσας
Τον Φεβρουάριο του 1973 συνάντησα τη Μελίνα Μερκούρη στο Παρίσι! Για 6 χρόνια δεν μπορούσε να πατήσει το πόδι της στην Ελλάδα και το μόνο που την απασχολούσε ήταν η επιστροφή στην πατρίδα. Η φωνή της, όταν μιλούσε για τους συνταγματάρχες που της στέρησαν την ελληνική ιθαγένεια, μου θύμιζε βρυχηθμό λέαινας!

Με κάλεσε στο άνετο αλλά χωρίς καμία ιδιαίτερη επιτήδευση διαμέρισμά της στη Rue de Seine 54. Κατοικούσε εκεί με τον σύζυγό της, Ζιλ Ντασέν. Ήταν το μέρος που μπορούσες να συναντήσεις φίλους, γνωστούς αλλά και όλους τους Έλληνες αυτοεξόριστους. Της πήγα δώρο ένα καραβάκι του Αιγαίου. Με υποδέχτηκε, φορώντας ένα μακρύ μοβ καφτάνι και κρατώντας (πάντα με το ιδιαίτερο στυλ της) ένα κεχριμπαρένιο κομπολόι στο χέρι. Θυμάμαι έριξα μια σύντομη ματιά ολόγυρα στο σαλόνι! Καθετί θύμιζε έντονα Ελλάδα. Σε ένα ράφι ένα μπουκάλι γεμάτο νερό από την ελληνική θάλασσα… Άξιο αναφοράς είναι το γεγονός ότι καμία ελληνική εφημερίδα δεν δέχτηκε να δημοσιεύσει τη συγκεκριμένη συνέντευξη, λόγω της τότε στοχοποίησης της Μελίνας. Μόνο η εφημερίδα «Θεσσαλονίκη», με τότε διευθυντή τον Αντώνη Κούρτη, στον οποίο έχω μέχρι σήμερα τεράστια υποχρέωση!

Το βιβλίο σου «Γεννήθηκα Ελληνίδα» κυκλοφόρησε σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Σε ποια γλώσσα γράφτηκε;

Το υπαγόρευσα στην ελληνική και γράφτηκε σε μια μαγνητοταινία με τη βοήθεια δύο Ελλήνων φίλων μου, που μου υπενθύμισαν αρκετά γεγονότα από τη ζωή μου. Πάντως, για να είμαι σίγουρη, έκανα η ίδια τις διορθώσεις αργότερα στην αγγλική και τη γαλλική έκδοση.

Πόσες γλώσσες γνωρίζεις;

(Γελάει). Μία μόνο. Την ελληνική! Όμως μπορώ να γίνω κατανοητή κι όταν μιλάω γαλλικά, γερμανικά, αγγλικά και μόλις και μετά βίας ιταλικά.

Προτού βγάλεις αυτό το βιβλίο, είχες ασχοληθεί με το γράψιμο;

Ποτέ! Ωστόσο, αν διαβάσεις το κεφάλαιο που αναφέρεται στα άθλια μαθητικά μου χρόνια, θα δεις ότι οι μόνες καλές επιδόσεις μου ήταν στην έκθεση και στην ιχνογραφία.

Τι γνώμη έχεις για τη Χίλντεγκραντ Κνεφ, τη Σίρλεϊ Μακ Λέιν και την Τζέιν Φόντα, γυναίκες που βρίσκονται διαρκώς στο προσκήνιο με διάφορες πολιτικές ενέργειες ή δηλώσεις;

Δεν γνωρίζω και πολλά για τη Χίλντεγκραντ Κνεφ, αλλά διάβασα το βιβλίο της και είναι καταπληκτικό. Περιγράφει τα μαύρα χρόνια του ναζισμού με τρόπο θαυμαστό. Βρήκα μάλιστα ότι μια και είμαστε της ίδιας γενιάς, έχουμε πολλά κοινά στοιχεία. Η Σίρλεϊ Μακ Λέιν είναι δυναμική γυναίκα, φίλη μου και τη λατρεύω. Όσο για την Τζέιν Φόντα, αισθάνομαι βαθύ σεβασμό. Πιστεύω ότι οι σημερινές γυναίκες είναι πολύ πιο αυθόρμητες, πιο αληθινές και αποφασισμένες από μας που είμαστε της περασμένης γενιάς.

Αισθάνεσαι νοσταλγία για την Ελλάδα;

Ήθελα να ήμουν ένα φυτό, να με βάλεις σε μια γλάστρα και να με πας στην πατρίδα. Θέλω να μπορέσω να ζήσω ξανά στην Ελλάδα.

Ντασέν και Μερκούρη τη βραδιά που επέστρεψαν στην Ελλάδα, μετά την πτώση της Χούντας. Στο μέσον ο συνεργάτης μας, Γιάννης Φλέσσας.
Ντασέν και Μερκούρη τη βραδιά που επέστρεψαν στην Ελλάδα, μετά την πτώση της Χούντας. Στο μέσον ο συνεργάτης μας, Γιάννης Φλέσσας.

(Συγκινείται…Το γεγονός ότι της έχουν απαγορεύσει να πατήσει το χώμα της Ελλάδας της έχει στοιχήσει αφάνταστα. Σηκώνεται και πάει προς την κουζίνα. Όταν επιστρέφει, τα μάτια της είναι κόκκινα και κρατάει ένα ποτήρι νερό. Μου ανανεώνει το ποτό μου και σιγά σιγά ξαναγυρνάμε στην κουβέντα μας).

Τελικά νομίζεις ότι ο καλλιτέχνης πρέπει να ασχολείται με την πολιτική;

(Το βλέμμα της, από κει που ήταν θλιμμένο, παίρνει φωτιά). Μα αυτό είναι αυτονόητο. Άκου λέει! Τι τους πέρασες τους καλλιτέχνες; Οι καλλιτέχνες είναι η φωνή του λαού, όχι κλόουν!

Η ανάμιξή σου στην πολιτική επηρέασε την καλλιτεχνική σου σταδιοδρομία προς το καλό ή τελικά σου έκανε κακό;

Αστειεύεσαι; Με διέλυσε κυριολεκτικά! Ήταν σαν να έδωσα στην καριέρα μου τη χαριστική βολή! Όλοι μου έλεγαν να τα παρατήσω και να συνεχίσω το θέατρο και το σινεμά. Αλλά, σε τελευταία ανάλυση, ένα ανθρώπινο πλάσμα που σέβεται τον εαυτό του πρέπει να διαλέξει. Και η δική μου επιλογή δεν ήταν καθόλου δύσκολη…

Άκουσα ότι ο Ντασέν έχει κάποια σχέδια. Τι ετοιμάζει;

Σχέδια έχει πολλά, λεφτά δεν έχει. Θέλουμε να κάνουμε ένα σατιρικό φιλμ γύρω από τη σύγχρονη Ελλάδα των συνταγματαρχών, αλλά δεν έχουμε βρει ακόμη τα κεφάλαια. Ως εκ τούτου, μάλλον θα αναγκαστεί πρώτα να κάνει κάτι καθαρά εμπορικό, που όλοι θα τον χρηματοδοτήσουν. Αλλά αυτό που τον καίει είναι να κάνει ένα φιλμ που να αναφέρεται στα προβλήματα του ελληνικού λαού. Πιστεύω ότι στο τέλος θα το πετύχουμε. (Την επόμενη χρονιά ο Ζιλ Ντασέν έκανε την ταινία “ The Rehearsal “).

Τι γνώμη έχεις για την πολιτική διαφοροποίηση του Μίκη Θεοδωράκη;

Έλα, άσ' τα αυτά. Ο Μίκης υπήρξε πάντα ένας από τους καλύτερους φίλους μου. Μπορεί τον τελευταίο καιρό να διαφωνούμε σε ορισμένα πράγματα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν το εκτιμώ και δεν τον αγαπώ. Παραμένει πάντα ένας τίμιος αγωνιστής. Και επιπλέον, προσγειωμένος στην πραγματικότητα. Πατάει γερά στο έδαφος, όχι όπως μερικοί άλλοι.

Έχεις την εντύπωση ότι η νεολαία της εποχής μας θα ακολουθούσε τον Μίκη Θεοδωράκη σε μια καινούργια πολιτική του εξόρμηση;

Ο Θεοδωράκης είναι το ίνδαλμα της σημερινής νεολαίας. Πιστεύω ότι όλοι θα τον ακολουθούσαν αν χάραζε κάποια νέα πολιτική γραμμή, αλλά και σε ό,τι άλλο κι αν έκανε.

Με την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα τι θα γίνει, θα υπάρξουν εξελίξεις;

Αν κρίνω τα πράγματα από τη ρεαλιστική τους πλευρά, είμαι αισιόδοξη. Βλέπω τον εαυτό μου στο βάθος ενός πηγαδιού, όπου δεν φτάνει ούτε η παραμικρή ακτίνα φωτός. Όμως, πίστεψέ με, το θαύμα θα γίνει…

(Η συνέντευξη είναι δημοσιευμένη στο βιβλίο του συνεργάτη μας, Γιάννη Φλέσσα, με τίτλο «Γιάννης Φλέσσας-Κουβεντιάζοντας»).

    ΟΛΕΣ ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

    Koυβεντιάζοντας με την εξόριστη Μελίνα στο Παρίσι
    Koυβεντιάζοντας με την εξόριστη Μελίνα στο Παρίσι
    Ντασέν και Μερκούρη τη βραδιά που επέστρεψαν στην Ελλάδα, μετά την πτώση της Χούντας. Στο μέσον ο συνεργάτης μας, Γιάννης Φλέσσας.
    Μοιραστείτε το άρθρο:

    Σχολιάστε

    ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

    O Οκτώβριος εν χορδαίς και οργάνοις

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς «…Τώρα που τέλειωσε το καλοκαίρι, τώρα που μπαίνει ο μην...

    Συνέχεια

    Το δικό μου αντίο, μ' ένα Κυκλάμινο

    Γράφει ο Μάρκος Δαμασιώτης Ήταν το πρώτο δικό σου τραγούδι που άκουσα, αυτό που με σημάδεψε.

    Συνέχεια

    Ο Σεπτέμβριος εν χορδαίς και οργάνοις

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Κι αν σκόρπισαν τα φύλλα με τ' αγέρι, τον...

    Συνέχεια

    Άσε με να φύγω, σε παρακαλώ, όλο και πιο λίγο κάθε μέρα ζω…

    Γράφει ο Πέτρος Δραγουμάνος Οι στίχοι του Νίκου Ελληναίου και η μουσική του Γιώργου...

    Συνέχεια

    Ο Αύγουστος εν χορδαίς και οργάνοις

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Στο αττικό ημερολόγιο ο Αύγουστος ήταν ο δεύτερος μήνας του έτους και...

    Συνέχεια

    O Ioύλιος εν χορδαίς και οργάνοις

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Ο Ιούλιος, ο Αλωνάρης ή Αλωνιστής...

    Συνέχεια

    After Kαραντίνα..

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Στα τέλη του 2019 είχα ολοκληρώσει ένα άρθρο που θα φιλοξενούσε το πρώτο τεύχος του...

    Συνέχεια

    O Ioύνιος εν χορδαίς και οργάνοις

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Ο Ιούνιος, ο μήνας Θεριστής για τους περισσότερους, είναι...

    Συνέχεια

    Η Νατάσα Θεοδωρίδου στα ΝΕΑ

    Γράφει ο Πέτρος Δραγουμάνος Το Σάββατο 8 Μαϊου 2021 μαζί με την εφημερίδα τα ΝΕΑ, δόθηκε το CD...

    Συνέχεια

    O Mάιος εν χορδαίς και οργάνοις

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Ο Μάιος, ο μήνας με τα αρώματα, ο μήνας που πάντα είναι συνδεδεμένος...

    Συνέχεια